"თუ ჩვენი ქვეყანა არ ჩაიკეტება, პანდემიის მეორე და მესამე ტალღა ერთმანეთს გადაებმება“

17/12/2020

მსოფ­ლიო კო­რო­ნა­ვირუ­სის პან­დე­მი­ას უკვე თით­ქმის ერთი წე­ლია ებ­რძვის. და­ინ­ფი­ცი­რე­ბის მაჩ­ვე­ნებ­ლე­ბი იზ­რდე­ბა, თუმ­ცა და­მა­ი­მე­დე­ბე­ლი სი­ახ­ლე­ე­ბია COVID 19-ის სა­წი­ნა­აღ­მდე­გო ვაქ­ცი­ნე­ბის მხრივ - მა­გა­ლი­თად, Pfizer-ის ვაქ­ცი­ნით ადა­მი­ა­ნე­ბის ვაქ­ცი­ნა­ცია უკვე და­ი­წყო. პრო­ფე­სო­რი, გა­ე­როს გე­ნე­რა­ლუ­რი მდივ­ლის მრჩე­ვე­ლი ჯან­დაც­ვის სა­კი­თხებ­ში, გი­ორ­გი ფხა­კა­ძე მსოფ­ლი­ო­სა და სა­ქარ­თვე­ლო­ში პან­დე­მი­უ­რი ვი­თა­რე­ბის, ვაქ­ცი­ნე­ბის და კო­რო­ნა­ვირუ­სის წი­ნა­აღ­მდეგ სა­ქარ­თვე­ლოს ბრძო­ლის შე­სა­ხებ AMBEBI.GE-ს ესა­უბ­რე­ბა.

- სამ­წუ­ხა­როდ, ბოლო ორმა კვი­რამ გვაჩ­ვე­ნა, რომ არ გვის­წავ­ლია ჩვე­ნი­ვე შეც­დო­მებ­ზე, რო­მე­ლიც უკვე თით­ქმის ერთი წე­ლი­წა­დის გან­მავ­ლო­ბა­ში და­ვაგ­რო­ვეთ - აქ ლა­პა­რა­კი მხო­ლოდ სა­ქარ­თვე­ლო­ზე არ არის. მსოფ­ლი­ოს არ უს­წავ­ლია, თუ რა უნდა გა­ვა­კე­თოთ. პირ­ველ რიგ­ში, არ გვის­წავ­ლია ის, რომ ვირუ­სი "შტე­რი“, "უჭ­კუ­ოა“, ჩვენ კი, ჭკვი­ა­ნი ხალ­ხი, რო­მელ­თაც ტვი­ნი გვაქვს, ვერ ვე­რე­ვით ამ "უჭ­კუო“ და "სუ­ლელ“ ვირუსს, რომ­ლის პრაქ­ტი­კუ­ლად, ერ­თა­დერ­თი ინ­ტე­რე­სი გამ­რავ­ლე­ბაა.

ყვე­ლა იძა­ხის, ან ვირუ­სი მომ­კლავს, ან უფუ­ლო­ბაო, მაგ­რამ ვხე­დავთ, რომ ერთი მე­ო­რე­ზე გა­დაბ­მუ­ლი არ არის, ანუ ლა­პა­რა­კი იმა­ზეა, რომ თუ ჩვენ ქვე­ყა­ნა არ ჩავ­კე­ტეთ და ჩვე­ნი ეკო­ნო­მი­კე­ბი ნა­ად­რე­ვად გავ­ხსე­ნით, შე­დე­გე­ბი უფრო სა­ვა­ლა­ლო იქ­ნე­ბა. ვნა­ხეთ, რა მოხ­და გერ­მა­ნი­ა­ში, სა­დაც მხო­ლოდ წერ­ტი­ლო­ვა­ნი ჩა­კეტვე­ბი იყო და შე­დე­გი ისაა, რომ ან­გე­ლა მერ­კე­ლი გა­მო­ვი­და და თქვა, რომ გერ­მა­ნია იკე­ტე­ბა. წერ­ტი­ლო­ვან­მა ჩა­კეტვებ­მა არ გა­ა­მარ­თლა.

ამ ვირუსს პას­პორ­ტი არ აქვს, ჭკუა არ აქვს, მან არ იცის შა­ბა­თი-კვი­რა, შობა და ახა­ლი წელი, მისი ერ­თა­დერ­თი ფუნ­ქცი­აა, ნა­ხოს ადა­მი­ა­ნი და გამ­რავ­ლდეს.

ვი­ცით, რომ ვირუ­სის გამ­რავ­ლე­ბის შე­მა­ჩე­რე­ბე­ლი ჯაჭ­ვის გა­წყვე­ტაა, რისი ერ­თა­დერ­თი სა­შუ­ა­ლე­ბაც 2-მეტ­რი­ა­ნი დის­ტან­ცია და პირ­ბა­დის ტა­რე­ბაა. თუ მო­სახ­ლე­ო­ბა ამ ორ მი­ნი­მა­ლურ მო­თხოვ­ნი­ლე­ბას ვერ იცავს, მა­შინ წერ­ტი­ლო­ვა­ნი შე­ზღუდ­ვე­ბი არ მუ­შა­ობს და ქვე­ყა­ნა­ში მთლი­ა­ნი ჩა­კეტ­ვაა სა­ჭი­რო.

ძა­ლი­ან ბევ­რი ქვე­ყა­ნაა, რო­მე­ლიც უფრო გან­ვი­თა­რე­ბუ­ლი, უფრო მო­წეს­რი­გე­ბუ­ლი და წეს­რი­გის მოყ­ვა­რუ­ლი ხალ­ხია, მა­გა­ლი­თად, გერ­მა­ნია და ია­პო­ნია, მაგ­რამ ფაქ­ტია, რომ ჩვენ ძა­ლი­ან დიდი გა­მოწ­ვე­ვის წი­ნა­შე ვდგა­ვართ. სა­ქარ­თვე­ლოც, სამ­წუ­ხა­როდ, არ სწავ­ლობს ამ შეც­დო­მებ­ზე, ვფიქ­რობ, რომ აქ ნა­წი­ლობ­რი­ვი და ე.წ. წერ­ტი­ლო­ვა­ნი შე­ზღუდ­ვე­ბი იყო და არის შეც­დო­მა.

ვირუ­სი სექ­ტემ­ბრის და­სა­წყის­ში გაგ­ვე­პა­რა და ქვე­ყა­ნა­ში წერ­ტი­ლო­ვა­ნი ღო­ნის­ძი­ე­ბე­ბი თა­ვი­სი ძლი­ე­რი აღ­სრუ­ლე­ბით სექ­ტემ­ბერ­ში უნდა გან­ხორ­ცი­ე­ლე­ბუ­ლი­ყო, რაც არ მომ­ხდა­რა.

ახლა სა­ქარ­თვე­ლო­ში გვჭირ­დე­ბა მთე­ლი ქვეყ­ნის აბ­სო­ლუ­ტუ­რი, ტო­ტა­ლუ­რი ჩა­კეტ­ვა სამი კვი­რის გან­მავ­ლო­ბა­ში, რათა ეს ვირუ­სი შე­ვა­ჩე­როთ და გა­და­ვარ­ჩი­ნოთ ჩვე­ნი მო­სახ­ლე­ო­ბის სი­ცო­ცხლე.

- თქვენ რამ­დენ­ჯერ­მე გქონ­დათ სა­ქარ­თვე­ლოს მთავ­რო­ბას­თან კო­მუ­ნი­კა­ცია, ჯან­დაც­ვის მი­ნის­ტრთან და პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრთან. რა რე­კო­მენ­და­ცი­ე­ბი გა­ე­ცით ამ შეხ­ვედ­რე­ბის დროს და რამ­დე­ნად იქნა ისი­ნი გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი?

- არა­ერ­თი შეხ­ვედ­რა მქონ­და, რო­გორც პრე­მი­ერ-მი­ნის­ტრთან და მის კა­ბი­ნეტ­თან, სხვა მი­ნის­ტრებ­თან, ასე­ვე, ჯან­დაც­ვის მი­ნის­ტრთან. ჩემი პო­ზი­ცია ყო­ველ­თვის ერ­თნა­ი­რი იყო, აპ­რი­ლის შემ­დეგ პო­ზი­ცია არას­დროს შე­მიც­ვლია.

როცა პირ­ვე­ლად მკი­თხეს, მა­ში­ნაც და შემ­დე­გაც სულ ერ­თსა და იმა­ვეს ვამ­ბობ­დი: "ჩა­კე­ტეთ ქვე­ყა­ნა“. ჩვენ არ ვართ ისე­თი ქვე­ყა­ნა, სა­დაც შე­იძ­ლე­ბა, ამ ვირუსს წერ­ტი­ლო­ვა­ნი შე­ზღუდ­ვე­ბით ვებ­რძო­ლოთ. ერ­თა­დერ­თი გა­მო­სა­ვა­ლი არის: ჩა­კე­ტე, მო­კა­ლი გავ­რცე­ლე­ბა და მერე აკონ­ტრო­ლე იქ, სა­დაც გა­მო­გე­პა­რე­ბა, იქ შე­იძ­ლე­ბა წერ­ტი­ლო­ვა­ნი შე­ზღუდ­ვე­ბი.

მა­გა­ლი­თად, თუ გა­მო­გე­პა­რა ვირუ­სი ბა­თუმ­ში, ჩა­კე­ტე ბა­თუ­მი, გა­მო­გე­პა­რა რა­ჭა­ში, ჩა­კე­ტე რაჭა და ა.შ. ასე რომ, წერ­ტი­ლო­ვა­ნი ჩა­კეტვე­ბი, რო­მე­ლიც ახ­ლაა შე­მო­ღე­ბუ­ლი და ად­რეც იყო, არა­ე­ფექ­ტუ­რია, რაც გა­ვუ­ზი­ა­რე რო­გორც პრე­მი­ერ-მი­ნისტრს, ასე­ვე ჯან­დაც­ვის მი­ნისტრს.

ჩემი რე­კო­მენ­და­ცი­ე­ბის და­ახ­ლო­ე­ბით 80% შეს­რულ­და, მაგ­რამ ბო­ლომ­დე მა­ინც ვერ შე­ას­რუ­ლეს, რად­გან ამ­ბობ­დნენ, ეკო­ნო­მი­კუ­რად და სო­ცი­ა­ლუ­რად მა­გას ვერ ვი­ზამ­თო. ეს შეც­დო­მაა: იმი­ტომ ხართ პო­ლი­ტი­კო­სე­ბი, იმი­ტომ ხართ ეკო­ნო­მის­ტე­ბი, რომ ეს 20% მო­აგ­ვა­როთ. მე არ ვარ ეკო­ნო­მის­ტი და ფი­ნან­სის­ტი.

ვარ ექი­მი, პირ­ველ რიგ­ში, გა­ნათ­ლე­ბით ქი­რურ­გი ვარ და და­ვუშ­ვათ, პა­ცი­ენ­ტი მო­ვი­და ჩემ­თან, რო­მელ­საც ვე­უბ­ნე­ბი, რომ აპენ­დი­ცი­ტის ოპე­რა­ცი­აა გა­სა­კე­თე­ბე­ლი, ახლა კი მე­უბ­ნე­ბა ფი­ნანსთა მი­ნის­ტრი, ოპე­რა­ცია არ უნდა, პა­რა­ცე­ტა­მო­ლი მი­ე­ციო. მარ­ტი­ვი შე­კი­თხვა მაქვს: ვი­ნაა აქ სწო­რი? პო­ლი­ტი­კო­სი, ეკო­ნო­მის­ტი თუ ექი­მი, ვისი აზრი უნდა იქ­ნას გათ­ვა­ლის­წი­ნე­ბუ­ლი? მე გე­უბ­ნე­ბით, რომ არის გა­სა­კე­თე­ბე­ლი ქი­რურ­გი­უ­ლი ოპე­რა­ცია, რაც ამ შემ­თხვე­ვა­ში ნიშ­ნავს ქვეყ­ნის 3-კვი­რი­ან მთლი­ან ჩა­კეტ­ვას.

- ახლა უკვე ვუ­ახ­ლოვ­დე­ბით ახალ წელს და იმას, რომ გა­და­წყდეს, შემ­სუ­ბუქ­დე­ბა თუ არა დრო­ე­ბით შე­ზღუდ­ვე­ბი. ე.ი., თქვენ ამას მკაც­რად ეწი­ნა­აღ­მდე­გე­ბით?

- ეს ჩემი მო­საზ­რე­ბა არ არის, ეს მეც­ნი­ე­რე­ბის მო­საზ­რე­ბაა, ეს მტკი­ცე­ბუ­ლე­ბე­ბის მო­საზ­რე­ბაა, ეს ექ­სპერ­ტუ­ლი მო­საზ­რე­ბაა. ფხა­კა­ძე ამ­ბობს მარ­ტო იმას, რაც არის და­ფუძ­ნე­ბუ­ლი ფაქ­ტებ­ზე, რე­ა­ლო­ბა­ზე, მეც­ნი­ე­რე­ბა­სა და ჩემი აკა­დე­მი­უ­რი მო­საზ­რე­ბა ასე­თია - ყვე­ლა­ფე­რი უნდა გა­ვა­კე­თოთ, რომ არ და­ვუშ­ვათ ქვეყ­ნის გახ­სნა.

პი­რი­ქით, ქვე­ყა­ნა არის კი­დევ უფრო მკაც­რად ჩა­სა­კე­ტი 3 კვი­რით. მე რომ მქონ­დეს უფ­ლე­ბა, ქვე­ყა­ნას იან­ვრის ბო­ლომ­დე სა­ერ­თოდ არ გავ­ხსნი­დი.

- კონ­კრე­ტუ­ლად რო­გორ და­მა­ტე­ბით შე­ზღუდ­ვებს გუ­ლის­ხმობთ, თქვე­ნი აზ­რით, რა არის ისე­თი, რაც ახლა გახ­სნი­ლია და რე­ა­ლუ­რად, შე­სა­ზღუ­დია?

- პირ­ვე­ლი ტალ­ღის დროს რო­გორც იყო ქვე­ყა­ნა ჩა­კე­ტი­ლი, ახ­ლაც ისე უნდა ჩა­ი­კე­ტოს. ჩვენ ამის გა­მოც­დი­ლე­ბა გვაქვს, ვი­ცით, ეს რო­გორ შე­იძ­ლე­ბა, გა­კეთ­დეს, ეს ყვე­ლა­ფე­რი გვახ­სოვს. ვირუსს არ აინ­ტე­რე­სებს, ვინ ხართ; ხართ მდი­და­რი თუ ღა­რი­ბი; ბიზ­ნეს­მე­ნი თუ მუშა; მთა­ვა­რი ექი­მი თუ ექთა­ნი...

- ვაქ­ცი­ნის თე­მა­ზე რომ გა­და­ვი­დეთ, ამ თვალ­საზ­რი­სით და­მა­ი­მე­დე­ბე­ლი სი­ახ­ლე­ე­ბი გვაქვს. ვაქ­ცი­ნე­ბის პერ­სპექ­ტი­ვებ­ზე რას ფიქ­რობთ, რო­გორ ხე­დავთ მო­მა­ვალ თვე­ებს ამ მი­მარ­თუ­ლე­ბით და რო­დის­თვის ელით, რომ ვაქ­ცი­ნე­ბი სა­ქარ­თვე­ლო­ში იქ­ნე­ბა ხელ­მი­საწ­ვდო­მი?

- ამ­ჟა­მად 154 ვაქ­ცი­ნაა მსოფ­ლი­ო­ში, რო­მე­ლიც პრეკ­ლი­ნი­კურ კვლე­ვებს გა­დის, რაც ნიშ­ნავს, რომ კვლე­ვე­ბი ცხო­ვე­ლებ­ზე ტარ­დე­ბა და ნელ-ნელა მივ­დი­ვართ წინ. ასე­ვე და­ახ­ლო­ე­ბით 21 ვაქ­ცი­ნაა, რო­მე­ლიც პირ­ვე­ლი კლი­ნი­კუ­რი კვლე­ვის ფა­ზა­შია, მცი­რე რა­ო­დე­ნო­ბის ადა­მი­ა­ნებ­ზე ატა­რე­ბენ და აკ­ვირ­დე­ბი­ან, რამ­დე­ნად უსაფრ­თხოა ეს კან­დი­და­ტე­ბი.

13 კან­დი­და­ტი მე­ო­რე ფა­ზა­შია, რაც ნიშ­ნავს, რომ კლი­ნი­კურ კვლე­ვებ­ში რამ­დე­ნი­მე ათა­სი ადა­მი­ა­ნია ჩარ­თუ­ლი, ამას და­ახ­ლო­ე­ბით 7-8 თვე სჭირ­დე­ბა - მე­ო­რე ფა­ზა­ში აკ­ვირ­დე­ბი­ან, არის თუ არა ვაქ­ცი­ნა უსაფრ­თხო და ასე­ვე, ეფექ­ტუ­რი, ანუ ვირუ­სის სა­წი­ნა­აღ­მდე­გოდ რამ­დე­ნად კარ­გად მუ­შა­ობს;

მე­სა­მე, ბოლო ფა­ზა­ში უკვე 10-15 000, ან შე­იძ­ლე­ბა, 30 000 ადა­მი­ა­ნი შე­იძ­ლე­ბა იყოს ჩარ­თუ­ლი, რაც ორ ჯგუ­ფა­დაა გა­ყო­ფი­ლი, მა­გა­ლი­თად, 15 000 ადა­მი­ანს აძ­ლე­ვენ ვაქ­ცი­ნას, 15 000 ადა­მი­ანს კი - არა და უყუ­რე­ბენ, თუ რა ეფექ­ტი აქვს ამ ვაქ­ცი­ნას. ასე­თი მსოფ­ლი­ო­ში 10 ვაქ­ცი­ნაა, მათ შო­რის Pfizer, Astrazeneca, Johnson & Johnson, რუ­სუ­ლი ვაქ­ცი­ნა, ავ­სტრა­ლი­უ­რი ვაქ­ცი­ნა, ჩი­ნუ­რი სამი ვაქ­ცი­ნა და ა.შ.

ჯერ­ჯე­რო­ბით ამ ვაქ­ცი­ნე­ბი­დან არც ერთს გა­უვ­ლია ყვე­ლა სა­ჭი­რო კლი­ნი­კუ­რი კვლე­ვა, რაც ნიშ­ნავს, რომ მე­სა­მე ფაზა არც ერთს და­უმ­თავ­რე­ბია ბო­ლომ­დე - ყვე­ლა ან და­სა­წყის­შია, ან შუ­ა­ში, ან ბო­ლო­ში, მაგ­რამ დამ­თავ­რე­ბუ­ლი არც ერთს აქვს.

იმის თქმა მინ­და, რომ დღე­ვან­დე­ლი მდგო­მა­რე­ო­ბით, მსოფ­ლი­ო­ში არც ერთი ვაქ­ცი­ნაა აღი­ა­რე­ბუ­ლი, რო­გორც 100%-ით უსაფრ­თხო და ეფექ­ტუ­რი. თუმ­ცა, ვი­ნა­ი­დან ასე­თი პან­დე­მი­აა, რო­მე­ლიც სა­ო­მა­რი მდგო­მა­რე­ო­ბის დო­ნემ­დეა ასუ­ლი, შვიდ­მა ქვე­ყა­ნამ მი­ი­ღო გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა ზო­გი­ერთ ვაქ­ცი­ნა­ზე, რო­მე­ლიც მე­სა­მე ფა­ზა­შია, თუმ­ცა მათი კლი­ნი­კუ­რი კვლე­ვე­ბი არ დამ­თავ­რე­ბუ­ლა.

რად­გა­ნაც კლი­ნი­კურ­მა კვლე­ვებ­მა უკვე გვიჩ­ვე­ნა, რომ ისი­ნი უსაფრ­თხოა (ეფექ­ტუ­რო­ბა ჯერ ბო­ლომ­დე არ ვი­ცით და კი­დევ ზოგი კლი­ნი­კუ­რი სა­კი­თხე­ბი გა­სარ­კვე­ვია) და ამ­ჟა­მად გა­და­უ­დე­ბე­ლი სი­ტუ­ა­ცი­აა, თქვეს, რომ ჯობს, და­ვი­წყოთ ამ ვაქ­ცი­ნე­ბით მა­სი­უ­რი ვაქ­ცი­ნა­ცია. ჯერ­ჯე­რო­ბით არც ერთ და­მო­უ­კი­დე­ბელ ექ­სპერ­ტი­ზას, გარ­და მა­რე­გუ­ლი­რებ­ლე­ბი­სა, არა­ვის ჰქონ­და სა­შუ­ა­ლე­ბა, ეს ინ­ფორ­მა­ცია ენა­ხა.

მე­ო­რე მო­მენ­ტია, რომ უკვე ვი­ცით, რომ მა­გა­ლი­თად, Pfizer-ის ვაქ­ცი­ნა 16 წლის ქვე­ვით ბავ­შვე­ბის­თვის, ასე­ვე, ფეხ­მძი­მე ქა­ლე­ბის­თვის და ალერ­გი­უ­ლი ადა­მი­ა­ნე­ბის­თვის დაშ­ვე­ბუ­ლი არ არის. ანუ ვაქ­ცი­ნა­ცია კი და­ი­წყო, მაგ­რამ აქაც ძა­ლი­ან ბევ­რი დათ­ქმაა, ვი­ნა­ი­დან ეს ვაქ­ცი­ნა ბო­ლომ­დე შეს­წავ­ლი­ლი არაა.

აღ­ნიშ­ნუ­ლი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა მი­ი­ღო შე­ერ­თე­ბულ­მა შტა­ტებ­მა, ახლა ის­რა­ე­ლი მი­ი­ღებს, რუ­სეთ­მა გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა მი­ი­ღო თა­ვის ვაქ­ცი­ნა­ზე და ასე მო­იქ­ცა ჩი­ნე­თიც. ანუ ძი­რი­თა­დად, გვაქვს პო­ლი­ტი­კუ­რი გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა, ვი­ნა­ი­დან ჯან­დაც­ვის კუ­თხით ეს ვაქ­ცი­ნე­ბი მთლად ბო­ლომ­დე შეს­წავ­ლი­ლი არ არის, მაგ­რამ ვი­ნა­ი­დან სხვა გა­მო­სა­ვა­ლი არაა, ფიქ­რო­ბენ, რომ იქ­ნებ, ეს იყოს გა­მო­სა­ვა­ლი.

ჯან­დაც­ვის მსოფ­ლიო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ა­ში არც ერთ ფარ­მა­კომ­პა­ნი­ას არ შე­უ­ტა­ნია გა­ნა­ცხა­დი. ეს ნიშ­ნავს, რომ ჯერ­ჯე­რო­ბით არც ერთ ვაქ­ცი­ნას არ გა­უვ­ლია ბო­ლომ­დე მთლი­ა­ნი, ადეკ­ვა­ტუ­რი კვლე­ვა, სა­დაც იტყვი­ან, რომ ეს ვაქ­ცი­ნა უსაფრ­თხო და ეფექ­ტუ­რია. ჯერ­ჯე­რო­ბით არც ერთი ვაქ­ცი­ნა არ გა­და­სუ­ლა მე­ო­თხე ფა­ზა­ზე.

რაც შე­ე­ხე­ბა სა­ქარ­თვე­ლოს, სა­ქარ­თვე­ლო იმე­დია, მი­ი­ღებს ვაქ­ცი­ნას COVAX-იდან, რაც ჯან­დაც­ვის მსოფ­ლიო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ი­სა და "გა­ვის“ ვაქ­ცი­ნე­ბის ალი­ან­სის ერ­თობ­ლი­ვი პლატ­ფორ­მაა, სა­ი­და­ნაც კი­დევ ბევ­რი სხვა, და­ახ­ლო­ე­ბით 180 ქვე­ყა­ნა მი­ი­ღებს ვაქ­ცი­ნას.

იქაც გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბა ისე იქ­ნე­ბა მი­ღე­ბუ­ლი, რომ მხო­ლოდ ის ვაქ­ცი­ნე­ბი შე­მო­ვი­დეს ქვეყ­ნებ­ში, რო­მე­ლიც ჯან­დაც­ვის მსოფ­ლიო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის თა­ნახ­მად იქ­ნე­ბა უსაფრ­თხო და ეფექ­ტუ­რი. დღეს ასე­თი არც ერთი არ არის, რად­გან ამ კომ­პა­ნი­ე­ბის მიერ ჯერ ეს ინ­ფორ­მა­ცია მო­წო­დე­ბუ­ლი არ გვაქვს.

ვფიქ­რობ, სა­ქარ­თვე­ლო უსაფრ­თხო ვაქ­ცი­ნას მი­ი­ღებს, მაგ­რამ ძა­ლი­ან დიდი იმე­დი მაქვს, სა­ქარ­თვე­ლო არ და­უშ­ვებს იმ შეც­დო­მას, რომ ფარ­მა­კომ­პა­ნი­ებ­თან ცალ­კე, და­მო­უ­კი­დებ­ლად და­ი­წყონ სა­უ­ბა­რი და ცალ­კე შე­მო­ი­ტა­ნონ ვაქ­ცი­ნე­ბი - ეს არას­წო­რიი ნა­ბი­ჯი იქ­ნე­ბა.

ყვე­ლა­ზე სწო­რი ნა­ბი­ჯი იქ­ნე­ბა ვაქ­ცი­ნა, რო­მე­ლიც ჯან­დაც­ვის მსოფ­ლიო ორ­გა­ნი­ზა­ცი­ის მიერ იქ­ნე­ბა დამ­ტკი­ცე­ბუ­ლი.

- ჩვენ უკვე COVID 19-ის პან­დე­მი­ის მე­ო­რე ტალ­ღას ვებ­რძვით. რა მო­ლო­დი­ნი გაქვთ, რო­გო­რი იქ­ნე­ბა მისი უკვე მე­სა­მე ტალ­ღა?

- აკა­დე­მი­უ­რი მო­საზ­რე­ბით, მა­თე­მა­ტი­კუ­რი გათ­ვლე­ბის მი­ხედ­ვით, წე­სით მსოფ­ლი­ო­ში მე­ო­რე ტალ­ღის პიკი და­ახ­ლო­ე­ბით ნო­ემ­ბრის ბო­ლოს უნდა ყო­ფი­ლი­ყო, შემ­დეგ უნდა ჩა­მო­სუ­ლი­ყო ქვე­ვით და მე­სა­მე ტალ­ღა აპ­რი­ლის და­სა­წყის­ში იქ­ნე­ბო­და - ასე­თი იყო კალ­კუ­ლა­ცია.

მე­სა­მე ტალ­ღა ძა­ლი­ან "მჩა­ტე“, არაძ­ლი­ე­რი ტალ­ღა უნდა ყო­ფი­ლი­ყო. სამ­წუ­ხა­როდ, ყვე­ლა­ფე­რი აი­რია, რად­გან ქვეყ­ნებ­მა კო­ორ­დი­ნი­რე­ბუ­ლად გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბის მი­ღე­ბა ვერ შეძ­ლეს, ყვე­ლა იღებს წერ­ტი­ლო­ვან გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას, ალაგ-ალაგ...

შე­ხე­დეთ, რა ხდე­ბა ჩვენს სა­მე­ზობ­ლო­ში: სომ­ხეთ­ში, აზერ­ბა­ი­ჯან­ში, რუ­სეთ­სა და თურ­ქეთ­ში - ყვე­ლა ჩვენს მე­ზო­ბელს სხვა­დას­ხვა სტრა­ტე­გია აქვს. ყვე­ლას რომ ვირუს­თან ბრძო­ლის ერ­თნა­ი­რი სტრა­ტე­გია ჰქო­ნო­და, უფრო მო­ვი­გებ­დით, მაგ­რამ ვი­ნა­ი­დან ვერ ვი­ღებთ ერ­თი­ან გა­და­წყვე­ტი­ლე­ბას, რა­საც პო­ლი­ტი­კუ­რი და ასე­ვე, ეკო­ნო­მი­კუ­რი მი­ზე­ზი აქვს, ეს გა­ი­წე­ლა და იმის მა­გივ­რად, რომ იმა­ვე სა­ქარ­თვე­ლო­ში პიკი ნო­ემ­ბრის მე­ო­რე კვი­რა­ში ყო­ფი­ლი­ყო, ალ­ბათ, ეს პიკი გაგ­რძელ­დე­ბა და თუ ჩვე­ნი ქვე­ყა­ნა არ ჩა­ი­კე­ტე­ბა, მე­ო­რე და მე­სა­მე ტალ­ღა გა­დაბ­მუ­ლი იქ­ნე­ბა. ვირუ­სი ხომ უნდა შე­ჩერ­დეს?

თუ არ შე­ა­ჩე­რე, ტალ­ღა თვი­თონ არ მთავ­რდე­ბა - ვირუ­სი მხო­ლოდ იმის შემ­დეგ მცირ­დე­ბა, რაც ზო­მებს ვი­ღებთ. თუ ვირუ­სი აუშ­ვი, მო­სახ­ლე­ო­ბის 70-80% და­ინ­ფი­ცირ­დე­ბა და შემ­დეგ შემ­ცირ­დე­ბა, მაგ­რამ ეს ნიშ­ნავს, რომ მი­ლი­ო­ნო­ბით ადა­მი­ა­ნი უნდა და­ინ­ფი­ცირ­დეს?! ღმერ­თმა დაგ­ვი­ფა­როს, რომ ჩვენ ამ გზით წა­ვი­დეთ.

ამას­თა­ნა­ვე, უკვე წა­მო­ვი­და ინ­ფორ­მა­ცია, რომ რე­ინ­ფი­ცი­რე­ბა ხდე­ბა. პა­ცი­ენ­ტებ­ში რე­ინ­ფი­ცი­რე­ბა ხში­რი არ არის, მაგ­რამ მთე­ლი მსოფ­ლი­ო­დან წა­მო­ვი­და ეს ცნო­ბე­ბი, რო­გორც ვიცი, უკვე თქვეს, რომ სა­ქარ­თვე­ლო­შიც და­ფიქ­სირ­და ამის მა­გა­ლი­თე­ბი. სა­შიშ­რო­ე­ბაა, რომ მე­სა­მე ტალ­ღის დროს ეკო­ნო­მი­კუ­რად, ფსი­ქო­ლო­გი­უ­რად, იმუ­ნუ­რად გა­მო­ფი­ტუ­ლე­ბი ვიქ­ნე­ბით.

ზო­გა­და­დაც, იმუ­ნუ­რი კუ­თხით ადა­მი­ა­ნი ყვე­ლა­ზე გა­მო­ფი­ტუ­ლი აპ­რილ­შია, ზამ­თრის გა­და­ტა­ნის დროს ვი­ტა­მი­ნე­ბი არ გვაქვს და შემ­დეგ ორ­გა­ნიზ­მი გა­მო­ფი­ტუ­ლია. ამას ემა­ტე­ბა სტრე­სუ­ლი და დეპ­რე­სი­უ­ლი მძი­მე მდგო­მა­რე­ო­ბა, ეკო­ნო­მი­კუ­რი ვარ­დნა მთელს მსოფ­ლი­ო­ში სა­ქარ­თვე­ლოს ჩათ­ვლით, რაც ასე­ვე მოქ­მე­დებს ჩვენს იმუ­ნურ სის­ტე­მა­ზე; ამას ემა­ტე­ბა ისიც, რომ ქრო­ნი­კუ­ლი და­ა­ვა­დე­ბე­ბი, რაც სა­ქარ­თვე­ლო­ში ძა­ლი­ან ჭარ­ბად გვაქვს, გამ­ძაფ­რდე­ბა, რად­გან ხალ­ხმა მათ თა­ვის დრო­ზე ვერ მი­ხე­და და ისი­ნი მწვა­ვე და­ა­ვა­დე­ბე­ბი გახ­დე­ბა; ამას ისიც და­ე­მა­ტე­ბა, რომ ხე­ლახ­ლა რე­ინ­ფი­ცი­რე­ბა მოხ­დეს მათი, ვინც კო­ვი­დი უკვე გა­და­ი­ტა­ნა, თუნ­დაც უსიმპტო­მოდ. ამ ყვე­ლაფ­რის შე­დე­გი იქ­ნე­ბა ძა­ლი­ან მძი­მე.

შე­სა­ბა­მი­სად, ეს შე­დე­გი რომ ავი­ცი­ლოთ, ყვე­ლა­ფე­რი უნდა გა­ვა­კე­თოთ, რომ მე­ო­რე ტალ­ღას მივ­ხე­დოთ და მე­სა­მე ტალ­ღის­თვის მომ­ზა­დე­ბუ­ლე­ბი ვი­ყოთ, რა­საც სამ­წუ­ხა­როდ მე ვერ ვხე­დავ.

სამ­წუ­ხა­როდ, ჩვენ მე­სა­მეს კი არა, მე­ო­რე ტალ­ღას ვერ ვუმკლავ­დე­ბით და მე აღარ ვამ­ბობ, რომ მე­ო­თხე ტალ­ღის­თვი­საც უნდა ვი­ყოთ მზად, რო­მე­ლიც მო­მა­ვალ სექ­ტემ­ბერ-ოქ­ტომ­ბერ­ში იქ­ნე­ბა. ამის­თვის მთე­ლი რე­სურ­სე­ბის მომ­ზა­დე­ბა ახლა უნდა და­ი­წყოს. თუნ­დაც, თუ იქ­ნე­ბა ვაქ­ცი­ნა­ცია, ვაქ­ცი­ნა­ცი­ის­თვის მზად ვართ? ეს ისე არ იქ­ნე­ბა, რომ ერთ თვე­ში მოხ­დეს.

მზა­დე­ბაა სა­ჭი­რო, მაგ­რამ ამის­თვის არ გვცა­ლია, რად­გან დრო არ გვაქვს, ენერ­გი­აც არ გვაქვს და მე მგო­ნი, ფუ­ლიც აღარ გვექ­ნე­ბა მალე. შე­სა­ბა­მი­სად, ერ­თა­დერ­თი გა­მო­სა­ვა­ლია, მივ­ხე­დოთ ჩვენს საქ­მეს, ახლა ქვე­ყა­ნა ჩავ­კე­ტოთ, რათა სი­ცო­ცხლე­ე­ბი გა­და­ვარ­ჩი­ნოთ. თუ ვი­ღაც მოკ­ლე­ვა­დი­ა­ნად ფიქ­რობს, ის მერე უფრო მძი­მე გა­და­სა­ხადს იხ­დის. მსოფ­ლი­ო­ში ყვე­ლა ქვე­ყა­ნამ, რო­მე­ლიც ნა­ად­რე­ვად გა­ისხნა, მწა­რე გა­და­სა­ხა­დი გა­და­ი­ხა­და, რო­გორც ეკო­ნო­მი­კუ­რი, ასე­ვე - ჯან­დაც­ვის კუ­თხით.

Professor Giorgi Pkhakadze, MD, MPH, PhD

#drpkhakadze #გიორგიფხაკაძე #accreditationge

Профессор Гиорги Пхакадзе. #ПрофессорПхакадзе

https://youtube.com/@drpkhakadze

Prepared by: ირინა დათაშვილი #datashvil

წყარო: https://www.ambebi.ge/article/253166-tu-chveni-kveqana-ar-chaiketeba-pandemiis-meore-d/