05/11/2023
ავტორი: ირინა დათაშვილი
მსოფლიოში ხუთ მილიონზე მეტი ადამიანი იტანჯება დაავადებით სახელწოდებით ლუპუსი, რომელიც ფაქტობრივად არ იკურნება. არსებობს დაავადების რამდენიმე ნიშანი, რომელსაც ყურადღება უნდა მიაქციოთ იქამდე, სანამ ის პროგრესირდება.
სანამ სიმპტომებს განვიხილავდეთ, გავეცნოთ, რა არის ლუპუსი.
სისტემური „წითელი მგლურა“, რომელიც ცნობილია როგორც ლუპუსი, არის აუტოიმუნური დაავადება, რომლის დროსაც იმუნური უჯრედები იწყებენ სხეულის სხვადასხვა ჯანსაღი ორგანოებისა და ქსოვილების შეტევას უკონტროლოდ.
გენეტიკური შეცდომიდან გამომდინარე, რომელიც იწვევს ამ დაავადებას, იმუნური უჯრედები თავს დაესხმება ზოგიერთ ორგანოს ან სხვა ორგანოებს და შეიძლება გავლენა იქონიოს კანზე, თირკმელებზე, ტვინზე, სახსრებზე და ა.შ. სიმპტომები, სიმძიმე და პროგნოზი დამოკიდებული იქნება იმაზე, თუ სად არის დაზიანება და რა ინტენსივობით ხდება იმუნური სისტემის შეტევა.
ნებისმიერ შემთხვევაში, ლუპუსის კლინიკური ნიშნები, რომელსაც ქვემოთ ვნახავთ, ყოველთვის განპირობებულია იმუნური უჯრედებით გამოწვეული ანთებით, ვინაიდან იგივე ხდება, როდესაც პათოგენის მიერ ინფექციის წინაშე ვდგავართ. უბრალოდ აქ, იმუნურ სისტემას მიაჩნია, რომ ჩვენი ორგანოები საფრთხეს წარმოადგენს.
როგორც გენეტიკური წარმოშობის აშლილობა, არ არსებობს განკურნება. თუმცა, არსებობს მკურნალობა სიმპტომების შემსუბუქების მიზნით, ასევე პრევენციის ფორმები ეპიზოდების სიხშირის შესამცირებლად.
სიმპტომები
სიმპტომები მრავალ ფაქტორზეა დამოკიდებული: სად ესხმიან იმუნურ უჯრედებს თავს, რამდენად ინტენსიურად ესხმიან თავს, რა არის გამომწვევი, როგორია ადამიანის ჯანმრთელობის ზოგადი მდგომარეობა, რამდენ ხანს გრძელდება იმუნური სისტემის შეტევა. ნებისმიერ შემთხვევაში, ამ დაავადების მქონე ადამიანების უმეტესობა განიცდის ეპიზოდებს, ანუ გარკვეული პერიოდის შემდეგ, ყოველგვარი სიმპტომების გარეშე, ისინი ჩნდება რაიმე გამომწვევის ზემოქმედების გამო, რაც იწვევს კლინიკურ ნიშნებს.
სიმპტომები განსაკუთრებით დამოკიდებულია დაზარალებულ ორგანოზე, თუმცა ყველაზე გავრცელებული არის შემდეგი:
წითელი გამონაყარი სახეზე, განსაკუთრებით ლოყებსა და ცხვირზე
სისუსტე და დაღლილობა
ცხელება (ჩვეულებრივ დაბალი)
მზეზე დაზიანებულ კანზე დაზიანებების გამოჩენა
სუნთქვის გაძნელება
მშრალი თვალები
თავის ტკივილი
თეთრი ან ლურჯი თითები სიცივის დროს
სახსრების ტკივილი
პრევენცია
როგორც ვთქვით, ლუპუსი გენეტიკური წარმოშობის დაავადებაა, ასე რომ არ არსებობს გზა მისი განვითარების თავიდან ასაცილებლად, მაგრამ ის, რისი თავიდან აცილებაც შესაძლებელია, არის ეპიზოდების გამოჩენა - მზის სხივების ზემოქმედების თავიდან აცილება, ინფექციების მაქსიმალურად მონიტორინგი (კვების ჰიგიენური წესების დაცვა, პირადი ჰიგიენის დაცვა, ცხოველებთან შეხება, ავადმყოფებთან სიახლოვე ...) და შეძლებისდაგვარად მცდელობა, ნუ მიიღებთ მედიკამენტებს, როგორიცაა არტერიული წნევის სამკურნალო საშუალებები, ანტიკონვულანტები ან ანტიბიოტიკები.
ლუპუსი და ორსულობა
ლუპუსის მქონე ქალებს აქვთ ორსულობის გართულებების მაღალი რისკი, როგორიცაა პრეეკლამფსია, თრომბოზი, ინფექციები, სპონტანური აბორტი, მკვდრადშობადობა, პატარა ბავშვები და თქვენი ბავშვის დაბადება ლუპუსის ფორმით. თუმცა, თუ დაელოდებით დაორსულებას, სანამ თქვენი სიმპტომები არ გაკონტროლდება, ჯანმრთელი ორსულობა გექნებათ.
ცნობილი სახეები, რომლებსაც ლუპუსი აქვთ
პოპ მომღერალმა, სელენა გომესმა ინსტაგრამის პოსტში გაამხილა, რომ მას ლუპუსის დიაგნოზი დაუსვეს, მას შემდეგ რაც გაიგო, რომ დაავადების გამო თირკმლის გადანერგვა სჭირდებოდა. სელენას მოუწია ტურების გაუქმება, ქიმიოთერაპიის გავლა და დამღლელი გრაფიკის შემდეგ ჯანმრთელობის სრულად აღდგენა.
ასევე, ლედი გაგას 2010 წელს ლუპუსზე ტესტირება დაუდგინდა, მაგრამ არასდროს ჰქონია რაიმე სიმპტომი. მომღერალმა მას შემდეგ გაიკეთა ტესტი, რაც დეიდა გარდაიცვალა დაავადებისგან. ლუპუსს შეუძლია წლების განმავლობაში მიძინებული იყოს, ამიტომ დიაგნოზი ნიშნავს, რომ მან კარგად უნდა იზრუნოს საკუთარ თავზე.
Professor Giorgi Pkhakadze, MD, MPH, PhD
Профессор Гиорги Пхакадзе. #ПрофессорПхакадзе